
Herfst en Natuurwijsheid, een ode aan mijn tante
Ondanks de temperaturen was het al een tijdje in van alles te voelen en te zien dat de herfst zijn intrede had gedaan. Het licht wat eerder op de avond dimt, de spinnen die druk in de weer zijn met hun webben en ons iedere ochtend verrassen met hun draden bij het naar buitengaan, de bladeren die al beginnen te kleuren en te vallen en zelfs de warmte voelt anders dan in de zomer, zeker in de ochtend en avonden. De herfst, tijd van oogsten, tijd van afronden, tijd van reflectie.
Naarmate de jaren verstrijken ga ik het steeds meer ervaren, die energetische beweging door de seizoenen heen en ook wat het in mijzelf beweegt. Want ook in mij voel ik de energie zo aan het begin van augustus al veranderen en komt daar een intens verlangen en behoefte omhoog om te vertragen en meer naar binnen te bewegen.
Terwijl ik bovenstaande typte ter voorbereiding op het herfstblok van het verdiepingsjaar systemisch lichaamswerk keerden mijn gedachten terug naar vroeger toen ik een jaar of 6 was. In die tijd gingen onze vakanties naar mijn tante in het kunstenaarsdorpje Bergen NH. Een kunstzinnige vrouw, nauw verbonden met de natuur en met een lichte weerstand tegen mensen en materie. Zij wist wanneer het weer zou omslaan nog voor iemand het zag aankomen, simpelweg door te kijken en te luisteren naar de lucht, de vogels, dieren in het algemeen en hoe de tuin, de bomen erbij stonden.
Een duidelijke herinnering popt op. Ik was 16 of 17 en mijn vriendje en ik fietste die dag van Haarlem naar haar toe en we zouden dezelfde dag weer terugfietsen (3 uur heen en 3 uur terug). We zitten rustig nog wat te eten, de zon schijnt, het is prachtig weer, als mijn tante ineens naar buiten kijkt en zegt “jullie moeten nu snel gaan. Het weer slaat om, er komt onweer. Als jullie nu gaan redden jullie het misschien net, als jullie langer wachten zit je er middenin”. We lachten, maar gingen evengoed en het ging precies zoals ze voorspeld had. Op het einde net nat, maar voor het onweer thuis.
Had ze in eerdere tijden geleefd dan zou het me niet verbaasd hebben als ze als heks gekenmerkt was. Een vrouw alleen, niet kerkgaand en verbonden met de natuur en haar wijsheid. Zo schrijvend doet ze me denken aan Entgen uit het boek van Susan Smit ‘De heks van Limbricht’.
Vele zomers was ik bij haar als jong meisje met mijn ouders, broers en zus en later ook alleen. Als kind was ik dol op haar, haar vrijheid en gekkigheid. En soms was ik er ook een beetje bang van. Ze stond zo anders in de wereld als mijn ouders en was zo recht door zee, dat was ik niet gewend en dat verwarde me soms. Terugkijkend met de kennis van nu begrijp ik dat wel, want mijn hele blik van de wereld en hoe daarin te overleven zette zij in wezen op zijn kop.
Ik herinner me haar jaarlijks terugkerende woorden op 8 augustus wanneer we op weg waren naar de verjaardag van een andere tante. Ieder jaar weer hoorde ik haar zeggen; “Je voelt de omslag en de herfst die zijn intrede doet. De zomer is voorbij, de herfst laat zich al voelen.” En al begreep ik niet echt wat ze bedoelde, haar woorden zijn me bijgebleven en vinden hun weg op dit moment naar buiten.
In 2008 schreef Jaap Voigt zijn inmiddels breed bekende boek ‘Leven en werken in het ritme van de natuur’, waarin hij onderscheid maakt tussen de christelijke kalender seizoensindeling zoals wij die nu hanteren en de energetische beweging door de seizoenen heen, die een ander ritme laten zien van de seizoenen, overeenkomstig met wat je ziet en voelt in de natuur. Een ritme wat in vroeger tijden veel meer gevolgd werd en ook terug te zien is in de oude heidense jaarfeesten.
Mijn tante volgde die energie, zonder dat ze ooit van Jaap Voigt en zijn boek had gehoord. Zij keek, luisterde, voelde en wist hoe het was. En terwijl ik het boek van Jaap Voigt erbij pak om te kijken welke datum hij noemt als begin van de herfst, val ik even stil als ik zie dat daar 7 augustus staat. Die lieve tante van mij, wat een wijze vrouw. Zo verbonden met wat is en de taal van de natuur. De taal van oude natuurwijsheid die ik regelmatig in mijn sessies systemisch lichaamswerk ook tegenkom, als een verloren wijsheid uit de vrouwenlijn uit het yin-veld, waar we zo naar verlangen.
Dankbaar voor deze herinnering, dit cadeau, wat me zo onverwacht ten deel valt en wat me toont hoeveel ik van haar heb geleerd en gekregen. En terwijl ik me zo een beetje verlies in de herinneringen aan vroeger, komt de vraag op hoe het met haar is. Iets in mij zegt dat dit haar afscheid is en dat ze bezig is over te gaan, dat ze eindelijk haar laatste aardse reis mag maken. En terwijl dit oppopt is daar direct de neiging het als een gedachtespinsel en fantasie weg te wuiven. Opnieuw leert ze me te luisteren naar de natuur, naar de dunne stemmen die voorbij de sluiers komen en het innerlijk weten. Een week later hoor ik dat ze heel rustig in haar slaap is overleden.
Welke oogst hou jij in je handen?
21 september schreef ik dit blog, op het energetische hoogtepunt van de herfst volgens de zienswijze van Jaap Voigt waar ik me wel in kan vinden. Vanaf hier gaan we steeds dieper de yin energie in, naar binnen, vertragend, ons innerlijk licht voedend en terugblikkend op wat het jaar ons aan oogst brengt en heeft gebracht. Wat al rijp is en wat nog even mag verder rijpen.
Dat brengt me bij de vraag, welke oogst hou jij op dit moment in je handen? Kijk er eens naar en breng je blik dan eens naar binnen wat het in jou raakt en wat het je brengt of misschien wel gekost heeft en waar het je laat groeien op jouw eigen levenspad. Niet alles wat we oogsten is op het eerste gezicht mooi en fijn. Het is net als in de natuur. Er zitten soms ook rotte of zure vruchten bij. Ook dat is oogst en het zou zo maar kunnen dat daar uiteindelijk de grootste schat in zit.
Graag ontmoet ik je.
Warme groet,
Stefanie
Stefanie over het systemisch werk:
“Wat me vanaf het begin heeft geraakt in het opstellingenwerk is de eenvoud en helende werking die ervan uit kan gaan, wanneer we ons kunnen overgeven aan ‘het niet weten’. Mijn werk en specialisme weerspiegelen direct ook de reis die ik zelf ben gegaan en nog ga in het aanwezig zijn met dat wat is.”
Aangesloten bij Bewust Haarlem
De foto is uit mijn kindertijd samen met mijn tante Nice in het bos waar ze iets uitlegt over het bos in de herfst. Ik was bijna 7 jaar, het was herfstvakantie, onze eerste vakantie bij haar. Ik vond het magisch. Een moment om te herinneren in dankbaarheid. 🙏❤️