Systemisch lichaamswerk

Net als het gezin waarin we zijn geboren is ook het lichaam een systeem. Daar waar we verstrikt zijn met verborgen verhalen of gevoelens van onze voorouders, zijn deze letterlijk voelbaar in het lichaam, als opgeslagen herinneringen in onze cellen. Je zou kunnen zeggen dat daar waar we verstrikt zijn met een voorouder, we zelf afwezig zijn in ons lichaam. De verstrikking, het dragen van iets wat niet van jou is maar van een voorouder, is veelal terug te vinden in dat deel van ons lichaam waar we het gevoeligst zijn. Dit is vergelijkbaar met de systemische waarneming dat het veelal het gevoeligste lid van de familie is die, uit liefde en loyaliteit aan het familiesysteem, de ongeziene verhalen en gevoelens van (voor)ouders bij zich gaat dragen.

In het systemisch lichaamswerk stellen we soms letterlijk delen van het lichaam (of organen) op, om op die manier inzicht te krijgen in hoe aanwezig je in die delen van je lichaam bent en wat er zoal in die delen van je lichaam speelt. Dit helpt direct om het lichaamsbewustzijn en het gewaarzijn van wat er in het lichaam gebeurt te vergroten. Dit is een mooi startpunt om te zien hoe chronische klachten of gevoelde spanning in die delen resoneren met ongeziene verhalen en gevoelens uit het familiesysteem.

Een voorbeeld van een dergelijke opstelling, die keer op keer veel inzicht biedt in waar in het lichaam meer aandacht of aanwezigheid mag zijn in relatie tot de ervaren klachten of spanning, is de opstelling met het hoofd, het hart en de buik.

Opstellingen via het Lichaam

De basis van het systemisch lichaamswerk zijn de opstellingen via het lichaam, waarin we in een individuele sessie de taal van het lichaam volgen, zonodig het systemisch veld in. Liggend op een massagetafel (met kleding aan) onderzoeken we samen wat jouw lijf je wilt vertellen. Met behulp van een zachte ondersteunende aanraking kijken we hoe je je lijf bewoont en naar waar het gespannen, zwaar of leeg voelt in je lijf.

Wanneer de sensaties en gewaarwordingen ouder lijken te zijn dan alleen van jou hier en nu, kijken we dieper, in het systemisch veld, naar waar die spanning mogelijk mee resoneert in het familiesysteem. Deze opstelling gaat vergelijkbaar met een ´gewone´ opstelling. Ook hier vragen we ouders en voorouders erbij. Het verschil is, dat we deze niet met behulp van representanten of blaadjes in de ruimte plaatsen, maar direct in het lichaam waarnemen wat er met de spanning of andere sensaties gebeurt op het moment dat die betreffende ouder of voorouder erbij gevraagd wordt. Het lichaam weet dit feilloos neem ik steeds weer waar.

Het lichaam vertelt…

Vaak neemt de spanning in het lichaam tijdens de opstelling eerst toe, om deze, nadat we bij de oorsprong van deze spanning in het familiesysteem zijn gekomen, vrij te geven. Dit kan gepaard gaan met ongecontroleerd schokken of trillen, wat aanvankelijk vervelend kan voelen of er spannend kan uitzien. In feite is het echter een natuurlijke reactie van het lichaam om stress te ontladen, zoals dieren dit ook van nature doen, nadat ze een stressvolle situatie hebben ervaren. Alleen verzetten we ons vaak tegen deze zelfhelende beweging van het lichaam, door het tegen te houden en te gaan praten. Peter Levine beschrijft dit heel mooi en helder in zijn boek ‘De stem van je Lichaam’.

Vrijmaken van de levensstroom

Systemisch gezien gebeurt er op dat moment van ontlading het volgende. Het verborgen verhaal of de verborgen gevoelens nemen, nadat ze werkelijk zijn gezien en doorvoelt, hun eigen plek in het systeem in. De oude verstrikking trilt vervolgens letterlijk los uit de cellen. Je zou kunnen zeggen dat deze uit het celgeheugen wordt gewist. Hiermee ontstaat er in het lichaam meer ruimte voor de eigen levensstroom en dit is direct voelbaar, vaak in de vorm van rust en ontspanning.

Mensen zeggen na afloop regelmatig dat ze zich niet alleen rustiger voelen, maar ook meer gevuld en meer in balans aanwezig in de rechter- en linkerkant van hun lijf en in hun boven- en onderlijf. Ook de zin: “het is alsof ik opnieuw ben geboren, of geboorte heb gegeven aan mezelf” komt regelmatig als ervaring terug. Er is meer ruimte om het hele lichaam te bewonen.